Bedrijfsarchitectuur Omgevingswet

Door de invoering van de Omgevingswet zal een groot aantal bedrijfsprocessen binnen het waterschap aangepast moeten worden. Invoering van de Omgevingswet heeft impact op hoe de bedrijfsfuncties van het waterschap worden georganiseerd en worden uitgevoerd.

Sturingsfilosofie

In hoofdstuk 1.3 van de TROWA handreiking waterschapsverordening onder de Omgevingswet vinden we informatie over de sturingsfilosofie. De doelen van waterschappen kunnen verschillen, of verschillend toegepast worden. Om hier goed invulling aan te kunnen geven is een sturingsfilosofie nodig. TROWA probeert dit relatief onbekende onderwerp verder te duiden om daarmee tot een algemeen afwegingskader te komen dat leidt tot een bewuste(re) invulling van doelen en regels van het waterschap.

Doelenboom

In hoofdstuk 1.2 van de TROWA handreiking waterschapsverordening onder de Omgevingswet vinden we informatie over de doelenboom om zo de uitlegbaarheid en verantwoording van regelgeving goed in te richten. Want waarom stellen wij bepaalde regels? Hoe staan deze doelen met elkaar in relatie? En wat kenmerkt ons waterschap? De doelenboom vormt de basis voor het risico- en kansgericht afwegen van beleid en regelgeving.

Activiteiten

In hoofdstuk 1.5 van de TROWA handreiking waterschapsverordening onder de Omgevingswet vinden we informatie over activiteiten. Deze vormen het vertrekpunt van de initiatiefnemer en daarmee de ingang tot de regelgeving van de waterschappen. Daarom geeft TROWA dit onderwerp extra aandacht. Dit is in de handreiking beschreven en over geblogd, maar ook uitgewerkt in een voorbeeld. Activiteiten die initiatiefnemers in de fysieke leefomgeving verrichten kunnen immers impact hebben op de doelen van het waterschap.

GAS Architectuur governance

Actuele versie (PDF-bestand, 2,25 MB)

(NB. nader uitwerken: governance Kaders DSO, DA, GPVE en GCRE)

Impact op de bedrijfsfuncties

In onderstaande afbeelding wordt de impact van de Omgevingswet aangegeven op de bedrijfsfuncties van het waterschap. De rood gemarkeerde bedrijfsfuncties worden geraakt door de Omgevingswet.

Capabilities (vaardigheden) van het waterschap

<ter review> Een capability staat voor een vermogen of vaardigheid van een organisatie, persoon of systeem waarmee het waarde kan toevoegen.

In de overall globale architectuurschets (OGAS) DSO-LV zijn de capabilities terug te vinden in de volgende documenten:

• OGAS Bijlage B DSO-LV capabilities per bedrijfsfunctie
• OGAS Bijlage C DSO-LV capabilities

In het tweede document is voor de business capabilities aangegeven welke resources van de landelijke voorzieningen zijn toegewezen om een capability te realiseren.

De waterschappen zullen bij de aansluiting op het DSO minimaal onderstaande capabilities moeten ontwikkelen. Daarbij geldt dat een waterschap ook een initiatiefnemer kan zijn.

• BC1.1 - Kunnen gebruiken van omgevingsdocumenten en omgevingsdocumenten van rechtswege (RP)
• BC1.2 - Kunnen gebruiken informatie over fysieke leefomgeving
• BC1.3 - Kunnen gebruiken publiceerbare aanvragen en meldingen
• BC1.4 - Kunnen terugmelden informatie
• BC1.5 - Kunnen gebruiken checken
• BC1.6 - Kunnen bewaren informatie tijdens orienteren
• BC1.7 - Kunnen samenwerken tijdens orienteren
• BC2.1 - Kunnen opstellen en indienen aanvragen en meldingen
• BC2.2 - Kunnen bewaren van informatie tijdens opstellen en indienen aanvragen en meldingen
• BC2.3 - Kunnen samenwerken tijdens opstellen en indienen aanvragen en meldingen
• BC2.6 - Kunnen samenwerken tijdens behandelen aanvragen en meldingen
• BC3.1 - Kunnen aanleveren omgevingsdocumenten (!)
• BC3.2 - Kunnen valideren omgevingsdocumenten (!)
• BC3.3 - Bekendmaken omgevingsdocumenten (!)
• BC4.1 - Kunnen maken toepasbare regels (!)
• BC4.2 - Kunnen aanleveren toepasbare regels (!)
• BC4.3 - Kunnen valideren toepasbare regels (!)
• BC4.5 - Beschikbaar stellen toepasbare regels (!)
• BC5.2 - Beschikbaar stellen informatie over de fysieke leefomgeving (!)
• BC7.1 - Kunnen koppelen systemen van bevoegd gezag (!)
• BC6.1 - Kunnen aanleveren begrippen, informatiemodellen en gegevenssets incl. onderzoeksrapporten (!)
• BC6.3 - Kunnen gebruiken begrippen, informatiemodellen en gegevenssets incl. onderzoeksrapporten
• BC4.6 - Beschikbaar stellen uitvoerbare regels (bepalen conclusie service)

Voor een aantal capabilities (!) zullen de waterschappen zelf ook systeem-resources moeten ontwikkelen. In die gevallen is de relatie tussen capability en systeem-resource expliciet gemaakt bij de Applicatie-architectuur Omgevingswet [ToDo]

Bedrijfsprocessen waterschap in relatie tot de ketenprocessen DSO-LV

Als eerste stap daartoe gaan we de procesbeschrijvingen met elkaar vergelijken. Voor de DSO-LV zijn de volgende ketenprocessen onderkend:

1. Beleid en plannen
2. Vergunningverlening en
3. Data en informatie.
   

De beschrijvingen daarvan zijn opgenomen in de doelarchitectuur. Voor onderdelen is zelfs al een zaaktypecatalogus uitgewerkt, zie Zaaktypecatalogi Omgevingswet.
In Q1/Q2 2019 heeft de DSO-LV een samenwerkingsfunctionaliteit voor de afhandeling van een vergunningsaanvraag gerealiseerd. Op termijn kan een waterschap die functionaliteit gaan gebruiken in plaats van de eigen interne afhandeling zoals die nu verloopt.
NB. De regievoering van een aanvraag bij de DSO-LV is van belang in geval die aanvraag leidt tot diverse “deelaanvragen” bij betrokken organisaties (bevoegd gezagen). Dit is opgenomen in het proces-ontwerp van de DSO-LV.

De bedrijfsprocessen van de waterschappen raken op diverse plekken de DSO-LV. Bij de processen van een waterschap kun je denken aan:

• HDSR -> HDSR Bedrijfsfunctiemodel 2019
• Rivierenland -> Proceskaart WSRL.pdf
• WDOD -> schema primaire bedrijfsfuncties / primaire bedrijfsprocessen naar bedrijfsfunctie
• de ‘good old’ WIA: zie ook de Procesarchitectuur

De WIA-processen in de WILMA zijn input geweest bij het interbestuurlijk overleg over de Omgevingswet (UIVO), waar de ketenprocessen van de Omgevingswet zijn bepaald. Deze ketenprocessen worden momenteel uitgewerkt in een interbestuurlijke werkverband PICO. De uitwerkingen staan op een Pleio-site, samen met de documentatie van UIVO.

De UIVO-W (uitwerkingen voor de waterschappen) heeft een eigen Sharepoint-site bij HWH: Omgevingswet Daarin kun je ook de zaaktypen en PDC vinden die voortkwamen uit UIVO-I.

Om de processen van de waterschappen af te stemmen op de ketenprocessen van de Omgevingswet kunnen we waarschijnlijk ook hergebruik maken van de overzichten die gemeenten hebben gemaakt voor de aansluiting op de Omgevingswet: Bedrijfsprocessen Omgevingswet.

Architectuurdocumenten PdF

• Proces vergunningen waterschappen (30-11-2015)
• Aan de slag met de omgevingswet h5: Architectuur
• Eindrapportage VIVO Waterschappen v1.0 (13-4-2016)
• Bijlage bij VIVO Eindrapportage (13-4-2016)
• Project Initiatie Document UIVO-Collectief Waterschappen
• Begeleidende brief bij presentatie eindrapportage UIVO-WS in stuurgroep (13-12-2017)
• Presentatie Eindrapportage UIVO-WS in stuurgroep (13-12-2017)
• Producten uit de UIVO-WS:
  • 1.0 Casusplan Waterschapsverordening en Projectbesluit
  • 1.1 Digitale weergave omgevingsdocumenten
  • 1.2 Data & Informatieproces Waterschapsverordening en Projectbesluit
  • 1.3 Use case toepasbare regels
  • 1.6 Compleet beeld van Omgevingsdocumenten Waterschappen
  • 2.0 UIVO-W begrippenlijst voor publicatie in DSO
  • 2.1 Proces besluitvorming Gegevenscatalogus OW Water
  • 2.2 Lijst met begrippen en bijbehorende bestaande definities
  • 2.3 Toets in hoeverre definities bruikbaar zijn binnen DSO Stelselcatalogus
  • 1.4 & 3.1 Eisen aan Architectuur en IV
  • 1.4 & 3.1 Eisen aan Architectuur en IV (bijlage)
• PID Project Interbestuurlijke Ketensamenwerking Omgevingswet

Een waterschap (in Nederland soms ook hoogheemraadschap genoemd) is een regionaal overheidsorgaan dat bestuurlijk verantwoordelijk is voor de waterhuishouding in een gebied.

Een persoon of een organisatie waarmee een waterschap samenwerkt

de kans op functieverlies vermenigvuldigd met de economische en maatschappelijke gevolgschade.

Iedereen die wil weten welke beleidsdocumenten van toepassing zijn, welke regels gelden (omgevingsdocumenten) of welke gegevens beschikbaar zijn heeft daar toegang toe. De initiatiefnemer oriënteert zich op de mogelijkheden om zijn plannen uit te voeren. Op basis van de juridische regels, regels die op maat voor zijn specifieke situatie worden aangeboden, informatie over de leefomgeving en onderzoeksrapporten beoordeelt hij of hij een melding moet doen of een vergunning aan moet vragen. Indien nodig doet hij een melding of vraagt hij een vergunning aan voor zijn plannen.

Een Natuurlijk Persoon of een Niet Natuurlijk Persoon die het initiatief neemt tot fysieke ingrepen in de leefomgeving en daartoe een Verzoek bij het Bevoegd Gezag indient. (uit: IMAM)

De leefomgeving bevat bouwwerken, infrastructuur, watersystemen, water, bodem, lucht, landschappen, natuur, cultureel erfgoed, werelderfgoed.

Het uitvoeren van beleid, controle, macht, regels en principes van organisaties.

Een organisatie is een collectief van professionals dat samenwerkt aan hetzelfde doel.

Samenwerken kan worden gedefinieerd als het gezamenlijk inzetten om een bepaald doel te bereiken. Samenwerking vindt plaats tussen minimaal twee personen, dus ook in een groep of tussen meerdere groepen.

Het overheidsorgaan dat bevoegd is tot het geven van een beschikking of het nemen van een ander besluit in relatie tot een wet.

Bestuursorganen die besluiten nemen (regels opstellen waarbinnen gebruikers moeten werken en beleid maken). Ook beoordelen en besluiten ze of aangevraagde, vergunde, gemelde en gerealiseerde initiatieven binnen de regels passen/blijven. Bevoegd gezagen kunnen voor de uitvoering taken beleggen bij omgevingsdiensten en andere organisaties. Specialisaties zijn: beleidsmaker, beleidsuitvoerder en beleidsverantwoordelijke.

Het beschikken op aanvragen voor vergunningen en ontheffingen.

Weergave van een feit, begrip of aanwijzing, geschikt voor overdracht, interpretatie of verwerking door een persoon of apparaat.

De REST API samenwerkfunctionaliteit (SWF) van het Digitaal Stelsel Omgevingswet. Er zijn services beschikbaar voor het starten, inzien, en stoppen van een samenwerking, het uitnodigen van ketenpartners om deel te nemen aan een samenwerking. Daarnaast kunnen documenten worden geüpload en gedownload. Ook kunnen actieverzoeken worden uitgezet, gereed gemeld of weer worden ingetrokken. Tot slot kunnen notificaties die op basis van een samenwerkingsgebeurtenis ontstaan, worden ontvangen (opgehaald) of verwijderd.

Het coördineren van samenwerking in procesketens wanneer dat het beste vanuit de gemeente kan worden gedaan. Dit kan bijvoorbeeld van belang zijn bij de behandeling van een vergunningaanvraag met meerdere componenten.

Een verzameling activiteiten die in samenhang plaatsvinden, gericht op een beoogd resultaat en met een zekere mate van herhaalbaarheid.

Beschrijving van een watersysteem, waterkering, weg of zuiveringstechnisch werk

Waterschaps Informatie en Logische Model Architectuur (WILMA). De waterschappen willen beter en efficiënter samenwerken met elkaar en in de keten. Concrete kaders helpen bij het sturen van gemeenschappelijke ontwikkelingen zoals bijvoorbeeld de Omgevingswet. Architectuur is een strategisch hulpmiddel bij het opzetten en (continu) doorontwikkelen van de informatiehuishouding van een organisatie.