Processen

Data gedreven werken[bewerken]

Het in samenhang sturen op doelen binnen een waterschap gebeurt op basis van feiten. Deze feiten worden vanuit de organisatie verzameld uit data (zie ook het onderwerp datafundament) en omgezet naar informatie, waarbij informatie dezelfde oorsprong moet hebben. Dit noemen we ook wel data gedreven werken.

Daarbij is het van essentieel belang om de processen ten aanzien van gegevensmanagement in te richten. Binnen een waterschap gaat het over welke informatie een waterschap nodig heeft en welke eisen daaraan moeten worden gesteld. Dit geldt voor:

  • 1: Op strategisch niveau: een waterschap heeft bestuurlijke informatie nodig voor besluitvorming ten aanzien van strategische doelen.
  • 2: Op tactisch niveau: welke processen moet een waterschap ingericht hebben om de informatie op de verschillende niveaus te verstrekken? Welke gegevens moeten hiervoor worden vastgelegd, verstrekt, gearchiveerd en op termijn worden vernietigd?
  • 3: Op operationeel niveau: Het daadwerkelijk vastleggen, verstrekken, archiveren en vernietigen van betrouwbare gegevens.


Bedrijfsprocesinteracties[bewerken]

Onderstaande model toont de belangrijkste werkprocessen binnen de bedrijfsfuncties van gegevensmanagement en hun interacties.

Bedrijfsfunctie-interactiemodel Gegevensmanagement[bewerken]
Het vertalen van de strategie in meer concrete doelstellingen, uitgangspunten en plannen. (BusinessFunction) Beleid en architectuur Het vertalen van strategie en beleid in een gewenste inrichting en veranderingen. (BusinessFunction) Enterprise architectuur Het opstellen van beleid, het vertalen in meerjarenplannen met voorgestelde programma's en projecten en het evalueren van de beleidseffecten. (BusinessFunction) Beleids- en planvorming Het geheel van activiteiten om in het waterschap op het juiste moment over de juiste gegevens van de juiste kwaliteit te beschikken. (BusinessFunction) Gegevensmanagement Het operationele beheer van een gegevensverzameling binnen een applicatie of specifieke context (link naar kernregistratie, procesregistrat en basisregistratie), en het beheren van gegevens over gegevens met als doel een juiste context bij de gegevens te delen (zoals eigenaarschap, karaketeristieke, bron, doel etc.). (BusinessFunction) Brondatabeheer Het komen tot een geaccepteerde kwaliteit van gegevens. (BusinessProcess) Valideren data Het verkrijgen van gegevens. (BusinessProcess) inwinnen data Het aanpassen en wegschrijven van gegevens. (BusinessProcess) bewerken en opslaan data BusinessFunction Documentbeheer Het rubriceren en indelen van documenten in specifieke categorieën. (BusinessProcess) organiseren en classificeren documenten Het aanpassen en wegschrijven van documenten. (BusinessProcess) bewerken en opslaan documenten Het aanmaken van documenten (BusinessProcess) creëren documenten Het innemen, transformeren, verplaatsen, repliceren, transformeren, virtualiseren, leveren en distribueren van gegevens om alle vormen van gegevens- en informatietoepassing mogelijk te maken. (BusinessFunction) Gegevensintegratie en -Distributie Het aanbieden van gegevens voor gebruik. (BusinessProcess) distribueren data Het converteren van informatie of gegevens van het ene formaat naar het andere. (BusinessProcess) transformeren data Het verplaatsen van data van één of meer bronnen naar een bestemming waar het kan worden opgeslagen en verder worden geanalyseerd of gebruikt. (BusinessProcess) extraheren / ingesteren data Het vastleggen van afspraken tussen gegevensleverancier en -afnemer. (BusinessProcess) opstellen GegevensLeveringsOver- eenkomst (GLO) BusinessProcess analyseren data Het ervoor zorgdragen dat gegevens duurzaam toegankelijk blijven of conform de juiste bewaartermijn worden verwijderd, zodat het handelen van de organisatie publiek verantwoord kan worden. Dit geldt voor zowel gestructureerde gegevens als ongestructureerde gegevens. Rekening houden met de levenscyclus van gegevens en conform de archiefwet. (BusinessFunction) Archiefbeheer Het opslaan of verzamelen van documenten in een archief of andere bewaarplaats. (BusinessProcess) archiveren documenten Er voor zorgen dat er niets overblijft van documenten. (BusinessProcess) vernietigen documenten Er voor zorgen dat er niets overblijft van data. (BusinessProcess) vernietigen data Het opslaan of verzamelen van data in een archief of andere bewaarplaats. (BusinessProcess) archiveren data Het nemen van maatregelen die ervoor zorgen dat gegevens voldoen aan de kwaliteitseisen die de organisatie daaraan stelt. (BusinessFunction) Gegevenskwaliteitsmanagement Het specificeren van de criteria waar data aan moet voldoen. (BusinessProcess) opstellen datakwaliteitseisen Het inrichten van activiteiten om in de organisatie op het juiste moment over de juiste gegevens van de juiste kwaliteit te beschikken. (BusinessProcess) inrichten gegevensbeheer- en distributieproces Het op gezette tijden toetsen of gegevens voldoen aan de daaran gestelde criteria. (BusinessProcess) periodiek controleren conformiteit datakwaliteitseisen BusinessProcess optimaliseren datakwaliteit Bekijken en waarderen of de criteria die gesteld worden aan gegevens nog aansluiten op behoefte. (BusinessProcess) evalueren datakwaliteitseisen Berichtgeven over en aannemen van de eisen die gesteld worden aan gegevens. (BusinessProcess) communiceren en adopteren datakwaliteitseisen Het zorgdragen voor een toekomstvaste inrichting van de informatievoorziening en het ontwikkelen en uitvoeren van informatiebeleid. (BusinessFunction) Informatiemanagement Het hanteren van een samenhangend stelsel van maatregelen dat zich richt op het blijvend realiseren van een gewenst niveau van beschikbaarheid, integriteit en vertrouwelijkheid van (stuur-)informatie en informatiesystemen die gebruikt worden binnen een organisatie. (BusinessFunction) Informatiebeveiliging De bedrijfsfunctie Relatiebeheer is ervoor verantwoordelijk dat het contact met externe relaties wordt onderhouden en benut. (BusinessFunction) Relatiebeheer Het aangaan van de interactie met de klant (en ketenpartners), het ervoor zorgen dat zij over de juiste gegevens en informatie beschikken en het ontvangen van meldingen, verzoeken en gegevens. (BusinessFunction) Klantbeheer FlowRelationship waterschaps- beleid FlowRelationship DSO- kwaliteitseisen FlowRelationship bewaar- en vernietigings- beleid FlowRelationship bedrijfsstand- aarden FlowRelationship architectuur FlowRelationship externe gegevensleve- ringen FlowRelationship gegevenssets FlowRelationship gegevenssets FlowRelationship documenten FlowRelationship procesinrichti- ng databeheer FlowRelationship distributiepr- ocesinrichting FlowRelationship datakwaliteit- splan FlowRelationship datakwaliteit- splan FlowRelationship BIV- classificatie FlowRelationship Data Protection Impact Assassment FlowRelationship externe gegevensver- zoeken Deze svg is op 14-03-2024 22:38:05 CET gegenereerd door ArchiMedes™ © 2016-2024 ArchiXL. ArchiMedes 14-03-2024 22:38:05 CET


Processen brondatabeheer[bewerken]

Er zijn verschillende processen betrokken bij het beheren en distribueren van brondata. Hieronder zijn er een aantal bij wijze van voorbeeld uitgewerkt.

Procesbeschrijving: verwerken mutatie Basisregistratie Grootschalige Topografie[bewerken]

Waterschappen zijn bronhouder van de Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT). Dit betekent dat zij verantwoordelijk zijn voor een deel van gegevens die in deze wettelijke registratie worden vastgelegd. Hieronder is beschreven hoe het beheerproces eruit kan zien voor een waterschap.

De assets (kunstwerken, tijdelijke waterkeringen) die vanuit het proces bouw en inrichting is gerealiseerd. Het in gebruik nemen van de waterkering en de inhoudelijke en formele overdracht (inclusief bijbehorende informatie) hiervan naar diegenen die belast zijn met de in stand houding en beheer van de waterkering. De waterkering wordt vanuit de projecfase overgedragen naar de beheerorganisatie (zie ook vergunningverlening, calamiteitenzorg etc. (opleverdossier). (BusinessEvent) Asset opgeleverd BusinessEvent (Vergund) werk uitgevoerd BusinessProcess verwerken opgeleverde werken in Basisregistratie Grootschalige Topografie Het komen tot een geaccepteerde kwaliteit van aardrijkskundige gegevens. (BusinessProcess) Valideren topografie Het aanpassen en wegschrijven van gegevens en in de lokale kopie van de Basisregistratie Grootschalige Topografie. (BusinessProcess) bewerken en opslaan aanpassing Basisregistratie Grootschalige Topografie Het verkrijgen van aardrijkskundige gegevens. (BusinessProcess) inwinnen topografie Het aanbieden van gegevens aan de landelijke Basisregistratie Grootschalige Topografie. (BusinessProcess) distribueren aanpassing Basisregistratie Grootschalige Topografie BusinessEvent horizontaal mutatiebericht BGT verstuurd BusinessEvent verticaal mutatiebericht BGT verstuurd BusinessEvent terugmelding BGT BusinessEvent aanpassing BGT aangrenzend bronhouder TriggeringRelationship TriggeringRelationship TriggeringRelationship TriggeringRelationship TriggeringRelationship TriggeringRelationship TriggeringRelationship TriggeringRelationship TriggeringRelationship Deze svg is op 14-03-2024 22:38:06 CET gegenereerd door ArchiMedes™ © 2016-2024 ArchiXL. ArchiMedes 14-03-2024 22:38:06 CET
Aanleiding[bewerken]

Er zijn meerdere mogelijk aanleidingen om dit proces uit te voeren:

  • Een bouwproject binnen het waterschap kan afgerond zijn, waarbij er aanpassingen geweest zijn in de buitenruimte, die verwerkt moeten worden in de BGT.
  • Iemand kan een verbetervoorstel hebben voor de basisregistratie en deze gemeld hebben via de terugmeldvoorziening van de BGT.
  • Buiten de organisatie is een vergund werk uitgevoerd en opgeleverd, waarbij er aanpassingen aan de buitenruimte hebben plaatsgevonden.


Toelichting op het proces verwerken mutatie Basisregistratie Grootschalige Topografie[bewerken]

Om de BGT aan te passen, wordt topografie ingewonnen door bijv. remote sensing of een landmeter.

  • valideren topografie: De kwaliteit van de ingewonnen topografie wordt gecontroleerd op o.a. consistentie, conformiteit aan de standaarden en volledigheid.
  • bewerken en opslaan aanpassing Basisregistratie Grootschalige Topografie :De gevalideerde gegevens worden verwerkt in de bronregistratie bij het waterschap.
  • distribueren aanpassing Basisregistratie Grootschalige Topografie: De aanpassingen in de BGT worden verstuurd naar afnemende systemen binnen de organisatie (horizontaal berichtenverkeer) en de centrale voorziening bij het Kadaster (verticaal berichtenverkeer).



Procesbeschrijving: verwerken mutatie kernregistratie (bijv. DAMO)[bewerken]

Een deel van de gegevens binnen een organisatie worden hergebruikt binnen verschillende processen en bedrijfsfuncties. Deze worden ook wel "kernregistraties" genoemd. Hieronder is beschreven hoe het beheerproces van zo'n kernregistratie eruit kan zien voor een waterschap.


Aanleiding[bewerken]

Er zijn meerdere mogelijk aanleidingen om dit proces uit te voeren:

  • Een bouwproject binnen het waterschap kan afgerond zijn, waarbij er aanpassingen geweest zijn in de buitenruimte, die verwerkte moeten worden op kaart.
  • Via de Centrale DistributieLaag (CDL) zijn fouten of kwaliteitsafwijkingen geconstateerd in de geleverde data.
  • Buiten de organisatie is een vergund werk uitgevoerd en opgeleverd, waarbij er aanpassingen aan de buitenruimte hebben plaatsgevonden.



Toelichting op het proces verwerken mutatie kernregistratie[bewerken]
  • inwinnen topografie: Om de BGT aan te passen, wordt topografie ingewonnen door bijv. remote sensing of een landmeter.
  • valideren topografie:De kwaliteit van de ingewonnen topografie wordt gecontroleerd op o.a. consistentie, conformiteit aan de standaarden en volledigheid.
  • inwinnen attributen: Om kenmerken van gegevensobjecten vast te leggen wordt informatie ingewonnen via bijv. benutting van expertkennis of technische documentatie
  • valideren attributen: De kwaliteit van de ingewonnen attributen worden gecontroleerd op o.a. consistentie, conformiteit aan de standaarden en volledigheid.
  • bewerken en opslaan aanpassing kernregistratie: De gevalideerde gegevens worden verwerkt in de bronregistratie bij het waterschap.



Procesbeschrijving: integreren en distribueren kernregistratie[bewerken]

Hieronder is beschreven hoe deze gegevens geïntegreerd en gedistribueerd worden, voor (her)gebruik binnen en buiten de organisatie.

Aanleiding[bewerken]

Het proces wordt gestart als er gegevens in een kernregistratie zijn aangepast.

Toelichting op het Proces integreren en distribueren kerngegevens[bewerken]
  • extraheren/ingesteren data: Gegevens uit de kernregistratie(s) worden opgehaald uit de bron.
  • transformeren data: Gegevens worden waar nodig getransformeerd om ze bijvoorbeeld te koppelen, verrijken, ontdubbelen, etc.. Mogelijk worden de resultaten tussentijds opgeslagen.
  • intern distribueren data: Gegevens worden intern gedeeld voor (her)gebruik in afnemende toepassingen.
  • extern distribueren data: Data worden extern gedistribueerd naar en via de CDL. Hiervoor vinden geen tussentijdse transformaties plaats.


Procesafstemming: verwerking mutaties kernregistraties en basisregistraties[bewerken]

Zoals in de voorbeelden hierboven te zien is, zijn er een aantal raakvlakken tussen het beheren van de BGT en de eigen kernregistratie:

  • Beide bedrijfsprocessen kunnen dezelfde aanleiding hebben, om uitgevoerd te worden ("Asset opgeleverd" en "(Vergund) werk uitgevoerd");
  • Beide bedrijfsprocessen delen een aantal werkprocessen ("inwinnen topografie" en "valideren topografie").


Daarom is het zeer raadzaam om deze processen als organisatie goed op elkaar afstemmen. Dit kan bijvoorbeeld door:

  • Bij "inwinnen topografie" de eisen vanuit beide registraties mee te geven, zodat gegeven eenmalig ingewonnen kunnen worden, en meervoudig gebruikt voor bijwerking van beide registraties.
  • De bedrijfsprocessen te integreren tot één bedrijfsproces. Hierbij kan ook Geo-BOR berichtenverkeer geïmplementeerd worden, om de afstemming ook informatietechnisch te ondersteunen.